“Een les van een gastspreker duurt vijftig minuten” zegt Cornelis de Kler. Hij verzorgt gastlessen over de Tweede Wereldoorlog en de gevolgen daarvan in Nederland, waarbij de persoonlijke ervaring een belangrijke rol speelt. Als veel andere sprekers is hij verbonden aan het Landelijk Steunpunt Gastsprekers WOII – Heden, onderdeel van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Op aanvraag regelt het steunpunt gastlessen, lezingen of workshops over de Tweede Wereldoorlog en de gevolgen ervan bij de bovenbouw van het Primair Onderwijs, MBO, HBO, Universiteit en themabijeenkomsten.
Cornelis zelf, een kwieke tachtiger (“Op mijn racefiets peddel ik zo nog 100 km de wereld in”), was pas vier jaar toen de oorlog eindigde. Maar hij weet zich nog goed bepaalde gebeurtenissen te herinneren. “Ik vraag kinderen weleens of ze zich nog dingen uit hun kleutertijd weten te herinneren. Meestal niet. Alleen echt heel heftige voorvallen die een 3- of 4-jarige meemaakt blijven in de herinnering bewaard. Dat is wat oorlog ook doet.” Dat hij veel weet over hoe het er in de oorlog en vlak daarna aan toeging, komt door zijn vader. “Ik kom uit een familie van verhalenvertellers”, zegt hij. Dat was best uitzonderlijk. In de jaren na de oorlog zwegen veel mensen over wat ze hadden meegemaakt. Vaak getraumatiseerd, vernederd. Het was de wederopbouw, handen uit de mouwen, niet zeuren.
Zelf mag Cornelis ook graag verhalen vertellen, dus vreemd is het niet dat hij zich aansloot bij het Steunpunt Gastsprekers. Dat hij pacifist is, speelt ongetwijfeld mee. Maar pacifist of niet: oorlog is afschuwelijk, hoe je het ook wendt of keert. Het valt hem wel op dat hij het laatste jaar niet meer zo doordringend over hoeft te brengen wat een oorlog met mensen doet: “De oorlog in Oekraïne zegt genoeg. De vernietiging is bijna dagelijks op televisie te zien.”
Zoals alle gastsprekers vertelt Cornelis zijn persoonlijke verhaal. “Die persoonlijke verhalen kun je veel beter overbrengen en spreken daardoor veel meer tot de verbeelding” zegt hij. Zijn gastles bouwt hij op volgens een vast patroon. Hij begint met zichzelf voor te stellen en wat hem beweegt om gastlessen te geven. Dan volgt een 7-minuten filmpje over hoe het ook alweer zat met die oorlog. Dan begint hij over de mobilisatie in 1939 en over zijn vader die in de marine zat. Hoe die vervolgens krijgsgevangene werd, weer vrijkwam, in het verzet ging en onderduikers in huis nam. En hoe het er thuis in een groot gezin aan toeging. “Ik krijg van kinderen vooral op dat laatste altijd veel reactie” lacht hij. Om daar serieus op te vervolgen: “Een zus van mij is in 1945 geboren met een geestelijk handicap. Dat was een gevolg van ondervoeding tijdens de Hongerwinter.”
Of hij zelf gastlessen gaat geven op de (basis)scholen in de gemeente Olst-Wijhe weet hij niet. Hij heeft Huis aan Huis Reklamix benaderd om de lezer kennis te laten nemen van het Landelijk Steunpunt Gastsprekers WOII – Heden. Hij roept met name leraren op zich in de materie te verdiepen en in te passen in hun lessen.
Meer informatie kunnen ze vinden op www.steunpuntgastsprekers.nl of contact opnemen via
steunpunt@kampwesterbork.nl.
Telefonisch kan ook:
06 – 21955268 / 0593 – 592600.